Zika Virus - Belangrijke vragen

Sinds het Zika-virus in 1974 voor het eerst werd ontdekt in Oeganda, heeft het zich langzaam over de hele wereld verspreid, eerst naar andere Afrikaanse landen, toen naar enkele landen in Zuidoost-Azië, toen over de Stille Oceaan (waaronder een grote uitbraak in Frans-Polynesië) en nu eindelijk naar Amerika. Nu hebben 60 landen melding gemaakt van mensen die besmet zijn met het Zika-virus. Zuid-Korea en China zijn de laatste landen die gevallen melden bij reizigers die terugkeren uit landen waar dit virus is uitgebroken. Het virus wordt echter verspreid door lokaal besmette muggen in 33 landen en gebieden in Amerika. Cuba en Dominica zijn de laatste die overdracht door lokale muggen hebben gemeld.

Wat is de huidige situatie?

De geografische verspreiding van het Zika-virus is gestaag toegenomen sinds het virus in 2014 voor het eerst werd gedetecteerd in Noord- en Zuid-Amerika. De twee zwaarst getroffen landen zijn Brazilië en Colombia. Andere landen zoals Jamaica, de Amerikaanse Maagdeneilanden en Puerto Rico hebben een handvol tot enkele honderden gevallen gemeld.

Maar hoe wijdverspreid is het echt?

Landen hebben een probleem met het tellen van alle mensen met deze infectie. De meeste mensen die besmet zijn met dit virus (ongeveer 80%) worden helemaal niet ziek. Ze gaan niet naar de dokter en worden daarom niet gemeld bij de gezondheidsautoriteiten om geteld te worden. Niemand kan dus zeggen hoeveel mensen er daadwerkelijk besmet zijn in welk land dan ook. Het is waarschijnlijk dat dit virus vrij wijdverspreid is in alle landen van Amerika, behalve in Canada en Chili (waar de juiste soort mug om het virus over te dragen niet voorkomt). Het ontbreken van meldingen van overdracht van dit virus in andere landen betekent niet dat het er niet is. Om het nog ingewikkelder te maken, zijn er geen goedgekeurde commercieel verkrijgbare laboratoriumtesten voor een snelle bevestiging van een infectie. Bepaalde tests kunnen worden gedaan om de aanwezigheid van het virus vast te stellen bij iemand die daadwerkelijk ziek is, maar zelfs deze hebben enkele beperkingen. Soms kan de test verward worden met dengue koorts en chikungunya virussen die op hetzelfde moment in de bevolking circuleren.

Maar dit virus is NIET triviaal

De symptomen die door dit virus worden veroorzaakt, zijn niet bijzonder ernstig (koorts, spierpijn, milde huiduitslag) en mensen herstellen over het algemeen binnen een paar dagen. Er is geen speciale behandeling voor deze infectie. Sterfgevallen als gevolg van Zika-infectie zijn zeldzaam en kunnen voorkomen bij personen met ernstige reeds bestaande gezondheidsproblemen. Maar dit virus is niet ongevaarlijk.

Microcefalie

Microcefalie (abnormaal kleine hersenen) is een aandoening die voorkomt bij pasgeborenen. Het wordt veroorzaakt door veel aandoeningen die tijdens de zwangerschap voorkomen, waaronder bepaalde bekende infecties zoals rodehond. Toen de uitbraak van het Zika-virus in Brazilië toenam, begonnen artsen een dramatische toename van deze aandoening bij pasgeborenen te zien. Het afgelopen jaar zijn er steeds meer aanwijzingen uit verschillende onderzoeken gekomen dat het Zika-virus zeer waarschijnlijk een oorzaak is van microcefalie. Er zijn meer onderzoeken gaande om dit te bevestigen. Als voorzorgsmaatregel wordt zwangere vrouwen en vrouwen die van plan zijn zwanger te worden, geadviseerd om reizen naar gebieden waar dit virus actief circuleert, te vermijden.

Guillain-Barré-syndroom (GBS)

Met de verspreiding van dit virus hebben 12 landen of gebieden een toename gemeld van mensen die lijden aan het Guillain-Barré Syndroom (GBS). GBS is een aandoening die vaak enige tijd na een infectie optreedt. De symptomen omvatten het snel optreden van veranderingen in gevoel of pijn, vaak in de handen of voeten, gevolgd door spierzwakte. De symptomen ontwikkelen zich in de loop van een halve dag tot twee weken. Tijdens de acute fase kan deze ziekte levensbedreigend zijn: ongeveer een kwart van de patiënten ontwikkelt zwakte van de ademhalingsspieren. Er is steeds meer bewijs dat het Zika virus een nieuwe oorzaak is van GBS.

Seksuele overdracht

Verschillende landen (Verenigde Staten, Frankrijk en Italië) hebben gemeld dat een met Zika besmette man de infectie heeft overgedragen op zijn vrouwelijke seksuele partner. Het is niet bekend of dit een frequente of ongebruikelijke manier van overdracht van dit virus is.

Vragen

Zwangerschap

Als een zwangere vrouw wordt blootgesteld

- We weten niet hoe groot de kans is dat ze Zika krijgt. Veel vrouwen die geïnfecteerd zijn, krijgen normale baby's.

Als een zwangere vrouw besmet is

- We weten niet hoe het virus haar of haar zwangerschap zal beïnvloeden.

- We weten niet hoe waarschijnlijk het is dat Zika wordt overgedragen op haar foetus.

- We weten niet of de foetus geïnfecteerd is, of de foetus aangeboren afwijkingen zal ontwikkelen.

- We weten niet wanneer in de zwangerschap de infectie schade kan toebrengen aan de foetus.

- We weten niet of haar baby aangeboren afwijkingen zal hebben.

- We weten niet of seksuele overdracht van het Zika-virus een ander risico op geboorteafwijkingen met zich meebrengt dan overdracht door muggen.

Seksuele overdracht

- Het virus is langer aanwezig in sperma dan in bloed, tot 2 maanden of misschien langer.

- We weten niet hoe lang het virus in sperma blijft.

- We weten niet hoe vaak het virus in sperma een sekspartner zal besmetten. Een vrouwelijke partner van een man die gebieden heeft bezocht waar het Zika-virus actief is overgedragen, moet ten minste 2 maanden geboortebeperkende maatregelen nemen.

- Een man die gebieden heeft bezocht waar Zika actief is, moet condooms gebruiken als hij seks heeft met een zwangere vrouw.

- We weten niet of een vrouw het virus via seks kan overdragen op een man. We weten niet of het virus kan worden overgedragen via anaal, oraal of andere vormen van seksueel contact.

Testen

- Alle zwangere vrouwen die gebieden hebben bezocht waar Zika actief is, moeten een bloedtest op het virus laten doen, of ze nu wel of geen symptomen hebben.

- Alle zwangere vrouwen die gebieden met actieve Zika-overdracht hebben bezocht, moeten tijdens hun zwangerschap zorgvuldig vervolgonderzoek ondergaan om misvormingen bij de foetus op te sporen.

- Mensen die gebieden hebben bezocht waar Zika actief is, moeten zich laten testen als ze symptomen van de ziekte hebben of krijgen.